To nie do końca tak, że nie podlegają z mocy prawa. Dziennikarzyny jak zwykle nie sprawdziły i nie doczytały i powtarzają co usłyszały.
Cytuj:
Artykuł 13
Jurysdykcja karna
1. Rzeczpospolita Polska uznaje szczególne znaczenie nadzoru dyscyplinarnego władz wojskowych Stanów Zjednoczonych nad członkami sił zbrojnych oraz skutki, jakie taki nadzór ma dla gotowości operacyjnej. Odpowiednie organy Rzeczypospolitej Polskiej, stosownie do Artykułu VII ustęp 3 litera (c) umowy NATO SOFA, życzliwie i niezwłocznie rozpatrzą wnioski władz wojskowych Stanów Zjednoczonych o zrzeczenie się pierwszeństwa Rzeczypospolitej Polskiej w sprawowaniu jurysdykcji karnej. Władze Rzeczypospolitej Polskiej uwzględnią takie wnioski, z wyjątkiem przypadków o szczególnym znaczeniu dla Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Władze Stron informują się wzajemnie o każdym przypadku, który może podlegać zbieżnej jurysdykcji Stron. Siły zbrojne Stanów Zjednoczonych nie są zobowiązane do powiadamiania władz Rzeczypospolitej Polskiej o przypadkach, o których mowa w Artykule VII ustęp 3 litera (a) punkt (i) umowy NATO SOFA.
3. Wniosek Stanów Zjednoczonych do władz Rzeczypospolitej Polskiej o zrzeczenie się pierwszeństwa w sprawowaniu jurysdykcji składany jest Ministrowi Sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. Wniosek Rzeczypospolitej Polskiej do władz Stanów Zjednoczonych o zrzeczenie się pierwszeństwa w sprawowaniu jurysdykcji składany jest właściwym władzom wojskowym Stanów Zjednoczonych.
4. Jeżeli w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku o zrzeczenie się jurysdykcji strona, do której wnioskowano o zrzeczenie, nie ustosunkuje się do niego, wniosek uważa się za uwzględniony. Jeżeli strona otrzymująca wniosek zażąda przedstawienia dodatkowych informacji, to wniosek nie zostanie uznany za uwzględniony, dopóki dodatkowe informacje nie zostaną dostarczone. Jeżeli w ciągu 30 dni od daty otrzymania dodatkowych informacji, strona otrzymująca wniosek nie ustosunkuje się do niego, wniosek o zrzeczenie się jurysdykcji uważa się za uwzględniony. Wniosek o przedstawienie dodatkowych informacji może być złożony tylko raz.
5. W razie zaistnienia sporu co do pierwszeństwa w sprawowaniu jurysdykcji, właściwe władze Stron niezwłocznie podejmują konsultacje w celu rozstrzygnięcia tego sporu. Wspólne określenie jurysdykcji zwykle następuje nie później niż w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia konsultacji, chyba że właściwe władze Stron zdecydują o wydłużeniu tego terminu na czas określony. Do czasu zakończenia konsultacji Strony nie kierują sprawy do postępowania sądowego.
6. W przypadku ścigania przez władze Rzeczypospolitej Polskiej członka sił zbrojnych lub personelu cywilnego lub członka rodziny, jurysdykcja nie będzie sprawowana przez sądy wojskowe Rzeczypospolitej Polskiej.
7. Członkowie sił zbrojnych lub personelu cywilnego i członkowie ich rodzin nie będą sądzeni pod nieobecność, chyba że umyślnie nie stawili się przed sądem po otrzymaniu należytego powiadomienia o dacie rozprawy oraz gdy dopuścili się nieusprawiedliwionej nieobecności wobec władz wojskowych Stanów Zjednoczonych.
https://www.prawo.pl/akty/dz-u-2010-66- ... 14120.htmlCzyli nie jest to automat na zasadzie, że nie podlegają. Muszą napisać dopiero wniosek o zrzeczenie się pierwszeństwa w jurysdykcji. Inna sprawa, że ten pkt 1. mówi ze Polska życzliwie i niezwłocznie si do niego przychyli. Ta umowa była negocjowana jeszcze za PO, bylem wtedy w służbie i pisałem do niej uwagi. Miedzy innymi zwracałem uwagę na praktyczną bezkarność Amerykanów, i o dziwo zostały nawet częściowo uwzględnione (nie tylko o wykroczeniach, al;e też odszkodowaniach itp)
Cytuj:
Artykuł 15
Zatrzymanie, nadzór i dostęp
1. Władze Stron udzielają sobie wzajemnie pomocy przy zatrzymaniu członków sił zbrojnych, personelu cywilnego lub członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz przy przekazywaniu ich organowi, który będzie sprawować jurysdykcję.
2. Na podstawie Artykułu VII ustęp 6 litera (a) umowy NATO SOFA, w sprawach gdy Rzeczpospolita Polska może mieć wyłączne prawo bądź pierwszeństwo w sprawowaniu jurysdykcji, władze wojskowe Stanów Zjednoczonych winny niezwłocznie poinformować właściwe władze Rzeczypospolitej Polskiej o członku sił zbrojnych lub personelu cywilnego lub członku rodziny zatrzymanym przez władze Stanów Zjednoczonych.
3. Władze Rzeczypospolitej Polskiej niezwłocznie powiadamiają władze wojskowe Stanów Zjednoczonych o zatrzymaniu przez nie członka sił zbrojnych, personelu cywilnego lub członka rodziny. Władzom Stanów Zjednoczonych przysługuje, na wniosek sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych, niezwłoczny dostęp do takiej osoby.
4. Przedstawicielowi sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych udziela się pozwolenia na obecność podczas wszystkich czynności procesowych, włączając w to przesłuchania, z udziałem wymienionego członka lub członka rodziny, prowadzonych przez władze Rzeczypospolitej Polskiej. Przedstawiciel sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych nie może brać udziału w rzeczonych przesłuchaniach bądź czynnościach.
5. Władze Stanów Zjednoczonych nie będą utrudniać postępowań prawnych prowadzonych przez organy Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Członek sił zbrojnych lub personelu cywilnego, lub członek rodziny, wobec którego prowadzone jest postępowanie przygotowawcze lub postępowanie sądowe przed władzami Rzeczypospolitej Polskiej, pozostanie pod nadzorem władz Stanów Zjednoczonych, jeżeli władze Stanów Zjednoczonych o to wnioskują, do czasu zakończenia wszelkich postępowań sądowych związanych z daną sprawą. Władze Stanów Zjednoczonych zapewnią stawiennictwo członka sił zbrojnych lub personelu cywilnego lub członka rodziny przed władzami Rzeczypospolitej Polskiej podczas każdego postępowania wymagającego obecności tej osoby. Jeżeli sąd Rzeczypospolitej Polskiej orzeknie zasadność zastosowania tymczasowego aresztowania wobec członka sił zbrojnych lub personelu cywilnego lub członka rodziny, informacja o tym wraz z uzasadnieniem zostanie niezwłocznie przekazana właściwym władzom Stanów Zjednoczonych. Jeśli władze Stanów Zjednoczonych zechcą w takim przypadku sprawować nadzór, w pełni wezmą one pod uwagę warunki i zasady określone w informacji od władz Rzeczypospolitej Polskiej przy określeniu środków zapobiegawczych i stopnia ograniczenia. W szczególności, władze Stanów Zjednoczonych będą dążyły, w największym możliwym stopniu dopuszczalnym przez odpowiednie prawo i przepisy Stanów Zjednoczonych, do tego, by postępować zgodnie ze środkami zapobiegawczymi i z warunkami zatrzymania określonymi przez sąd Rzeczypospolitej Polskiej. Władze Stanów Zjednoczonych nie złożą wniosku o nadzór nad członkiem sił zbrojnych, personelu cywilnego lub członkiem rodziny w przypadkach, gdy władze Stanów Zjednoczonych uznają, że nie są w stanie zastosować wystarczających środków zapobiegawczych lub stopnia ograniczenia w stosunku do warunków wyrażonych w orzeczeniu właściwego sądu Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku, gdyby polskie postępowanie sądowe nie zostało ukończone w ciągu jednego roku od jego rozpoczęcia, władze Stanów Zjednoczonych będą zwolnione z wszelkich zobowiązań wynikających z niniejszego ustępu, jednak skonsultują się z władzami Rzeczypospolitej Polskiej z zamiarem przedłużenia zobowiązania lub postawienia oskarżonego do dyspozycji władz Rzeczypospolitej Polskiej. Dalsze przedłużenie zobowiązania nastąpi na mocy wzajemnego uzgodnienia między Stronami.
7. W razie uchylenia aresztu tymczasowego lub zastosowania innych środków zapobiegawczych wobec członka sił zbrojnych, personelu cywilnego lub członka rodziny podejrzanego o popełnienie przestępstwa w sprawie, w której Rzeczpospolita Polska wykonuje prawo do jurysdykcji, dana osoba zostanie oddana pod nadzór sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych.
8. Jeżeli członek sił zbrojnych lub personelu cywilnego, lub członek rodziny został skazany przez sąd Rzeczypospolitej Polskiej i orzeczono karę pozbawienia wolności bez zawieszenia, władze Stanów Zjednoczonych mogą utrzymać nadzór nad oskarżonym do czasu zakończenia wszelkich postępowań odwoławczych oraz będą na bieżąco informować odpowiednie władze Rzeczypospolitej Polskiej o miejscu przebywania oskarżonego.
9. Wszelkie okresy pozbawienia wolności zastosowane przez władze Rzeczypospolitej Polskiej lub władze wojskowe Stanów Zjednoczonych zalicza się na poczet kary orzeczonej ostatecznie w tej samej sprawie.
10. O ile Strony nie uzgodnią inaczej, kara pozbawienia wolności orzeczona przez sąd Rzeczypospolitej Polskiej wobec członków sił zbrojnych lub personelu cywilnego, lub członków rodziny, odbywana jest w polskich instytucjach penitencjarnych uzgodnionych przez Strony. Po koordynacji z odpowiednimi organami Rzeczypospolitej Polskiej władzom Stanów Zjednoczonych oraz rodzinom umożliwia się wizyty u osób skazanych poza regulaminowymi godzinami odwiedzin. W koordynacji z władzami Rzeczypospolitej Polskiej, przedstawiciele sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych oraz członkowie rodzin osób skazanych uzyskują zgodę na udzielanie tym osobom pomocy, w tym w zakresie zdrowia, warunków bytowych i morale, takiej jak odzież, żywność, bielizna pościelowa, pomoc medyczna i stomatologiczna oraz posługa religijna.
Więc ze colonel z USA mówi nie oznacza, że ma rację i tak jest.
Tu jest całość:
https://www.prawo.pl/akty/dz-u-2010-66- ... 14120.htmlOparte w sumie na umowie NATO-SOFA (o stacjonowaniu sil NATO na terytorium innego kraju) do której się często odwołuje ale bardziej złagodzona na korzyść Amerykanów.
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDe ... 0000210257PS. To, że nie wszyscy znają tę umowę to normalne, nawet ze pismaki nie znają też. ale ci powinni sprawdzić chociażby po to by przytrzeć nosa colonelowi z USA i pokazać, ze znamy i będziemy pilnować aby Polska zbyt łatwo nie oddala sprawy pod pretekstem nie podlegania jurysdykcji. Bo oburzać się jest łatwo, trudniej sprawdzić i domagać się wykorzystania naszych uprawnień.
Najgorzej jak prokuratura (i sąd) nie będzie znała tych przepisów albo zbyt łatwo przyjmie interpretację strony USA.